Blog

De energietransitie brengt niet alleen nieuwe bronnen van energie met zich mee, zoals zon en wind, maar ook een andere manier van denken over energiegebruik. Omdat duurzame opwek afhankelijk is van het weer, fluctueert de beschikbaarheid van elektriciteit sterk. Daardoor groeit het belang van een flexibel energiesysteem, waarin vraag en aanbod beter op elkaar worden afgestemd. In dat systeem spelen ‘flexibele verbruikers’ een steeds grotere rol. Maar wat zijn dat precies, en wat hebben zij te winnen?

Een flexibele verbruiker is iemand die zijn elektriciteitsverbruik aanpast aan de beschikbaarheid en prijs van stroom. Dat kan door energie te gebruiken wanneer het aanbod groot is (bijvoorbeeld op zonnige middagen) en te beperken wanneer de vraag hoog is (zoals tijdens de avondpiek). Dit gedrag kan handmatig, maar wordt steeds vaker automatisch geregeld met behulp van slimme technologie.

Voorbeelden van flexibel verbruik zijn het opladen van een elektrische auto in de daluren, het starten van de vaatwasser op een moment met lage stroomprijzen of het tijdelijk uitschakelen van een warmtepomp als het net overbelast dreigt te raken. Ook grotere gebruikers zoals VvE’s of bedrijven kunnen op deze manier bijdragen aan balans op het net, bijvoorbeeld door hun laadpalen of collectieve installaties slim aan te sturen.

De voordelen voor flexibele verbruikers zijn concreet. Ten eerste financieel: wie zijn stroomverbruik verschuift naar goedkopere uren, bespaart op zijn energierekening. Bij dynamische energiecontracten kunnen prijsverschillen tussen piek- en daluren oplopen tot tientallen centen per kWh. Slimme aansturing kan dus flink geld opleveren. Daarnaast zijn er steeds meer netbeheerders en energieleveranciers die vergoedingen bieden aan klanten die actief bijdragen aan het balanceren van het net.

Ten tweede draagt flexibel verbruik bij aan de betrouwbaarheid van het elektriciteitsnet. Naarmate meer mensen elektrisch gaan rijden, koken of verwarmen, komt het net onder druk te staan. Door gebruik te maken van flexibiliteit, wordt uitbreiding van het net deels vermeden of uitgesteld. Zo kunnen nieuwe woningen en voorzieningen toch worden aangesloten, ook in regio’s met netcongestie.

Voor VvE’s en bewonerscollectieven biedt dit kansen. Met slimme laadpalen, warmtepompen, thuisbatterijen of energiebeheersystemen kunnen zij samen flexibel verbruiken en eventueel zelfs participeren in zogeheten ‘energiecoöperaties’ of ‘flexmarkten’. Zo wordt energie niet alleen duurzamer, maar ook lokaler geregeld – en met financieel voordeel voor bewoners.

De technologische basis is er al. Slimme meters, apps, algoritmen en schakelaars maken het mogelijk om apparaten automatisch aan of uit te zetten op basis van real-time stroomprijzen of netbelasting. De komende jaren zullen deze systemen steeds gebruiksvriendelijker en toegankelijker worden, ook voor particulieren.

Conclusie: flexibele verbruikers vormen een essentieel onderdeel van het energiesysteem van de toekomst. Door hun gedrag slim af te stemmen op de beschikbaarheid van stroom, dragen zij bij aan lagere kosten, meer netstabiliteit en een duurzamere energievoorziening. Voor zowel huishoudens als VvE’s loont het om nu al na te denken over de rol die zij hierin kunnen spelen.

Interesse in een persoonlijke bespaarcheck? Upload hier uw nota en ontdek vandaag nog uw bespaarmogelijkheden per jaar – we helpen u verder!